Blog

Fact check – De Cyrus Cylinder als mensenrechtendocument

In 539 v. Chr. veroverde de Perzische krijgsheer Cyrus de stad Babylon. Babylon was destijds de grootste stad ter wereld en bovendien de hoofdstad van het tot dan toe oppermachtige Babylonische Rijk. Cyrus stond voor de taak om de hearts en minds van de Babyloniërs te winnen. In deze context vaardigde hij een bouwinscriptie uit: de zogenaamde Cyrus Cylinder. In dit document rechtvaardigt Cyrus zijn greep naar de macht en presenteert hij zichzelf als een vrome koning.

Na de herontdekking van de Cyrus Cylinder in 1879 is het document veelal geprezen om het milde beleid dat erin beschreven zou staan. Vanaf de jaren ’70 van de twintigste eeuw wordt het document – als gevolg van een propagandacampagne van de Sjah Mohammed Reza Pahlavi – zelfs beschreven als de Eerste Verklaring van de Rechten van de Mens. Deze benaming wordt door vele Iraniërs gekoesterd en is onder meer overgenomen door de Verenigde Naties. De vraag is alleen: is deze benaming terecht? Continue reading “Fact check – De Cyrus Cylinder als mensenrechtendocument”

Verloren Oudheid – Sanskriet in Syrië

Het Sanskriet staat bekend als de heilige taal van India. In deze taal zijn de vier Veda’s opgetekend, evenals latere hindoeïstische en boeddhistische werken. Later werd het Sanskriet de taal van wetenschap, filosofie en literatuur (denk aan de Mahabharata en de Ramayana). Toch is het niet in India waar het Sanskriet voor het eerst opduikt, maar in Syrië. In een koninkrijk genaamd Mitanni heersten eens koningen die namen droegen als Artasmara, Artadhama en Tvaisharatha en die goden aanriepen als IndraMitra en Varuna. Stuk voor stuk Indo-Arische namen in een dialect dat taalkundig dicht bij het Sanskriet van de Veda’s staat. Hoe komen deze Sanskriet sprekende koningen in Syrië terecht? Continue reading “Verloren Oudheid – Sanskriet in Syrië”

Interview met Rolf Strootman – Het Perzische Rijk als sociaal netwerk

Het Perzische Rijk (550-330 v. Chr.) was de eerste grootmacht die erin slaagde van het Midden-Oosten een politieke eenheid te maken. De Perzen verenigden tientallen volken onder hun gezag en zorgden zo voor een langdurige vrede. Onder het Perzische gezag bloeide de langeafstandshandel en kwamen verschillende culturen met elkaar in contact. De vraag hoe dit Perzische Rijk tot stand kwam en hoe het zich als politieke eenheid heeft weten te handhaven blijft tot op heden onbeantwoord. Deze week een interview Rolf Strootman, die onderzoek doet naar de rol van sociale netwerken en handelsroutes in het functioneren van het Perzische Rijk. Continue reading “Interview met Rolf Strootman – Het Perzische Rijk als sociaal netwerk”

Interview met Kristin Kleber – Belastingen in het Perzische Rijk

Het Perzische Rijk (550-330 v. Chr.) was de eerste grootmacht die erin slaagde van het Midden-Oosten een politieke eenheid te maken. De Perzen verenigden tientallen volken onder hun gezag en zorgden zo voor een langdurige vrede. Onder het Perzische gezag bloeide de langeafstandshandel en kwamen verschillende culturen met elkaar in contact. De vraag hoe dit Perzische Rijk tot stand kwam en hoe het zich als politieke eenheid heeft weten te handhaven blijft tot op heden onbeantwoord. Op dit moment lopen verschillende onderzoeksprojecten die deze vraag – elk op hun eigen manier – proberen te beantwoorden. Zo ook in Nederland. Helaas bereiken de inzichten van deze onderzoeksprojecten nauwelijks het brede publiek. Daar wil ik verandering in brengen door de nieuwste onderzoeksprojecten op dit gebied uit te lichten. Deze week een interview met Kristin Kleber, die onderzoek doet naar belastingen in het Perzische Rijk. Continue reading “Interview met Kristin Kleber – Belastingen in het Perzische Rijk”

Verloren Oudheid – Het geloof van de Mandeeërs

In de moerassen van zuidelijk Mesopotamië woont een mysterieuze religieuze groep die bekend staat onder de naam Mandeeërs. Ze vereren Johannes de Doper en worden wel beschouwd als het laatste bastion van de gnostiek. De gnostiek is een belangrijke religieuze stroming uit de oudheid die ook het christendom heeft beïnvloed. Kennis van de Mandeeërs en hun geloof is daarom van groot belang om het religieuze milieu te begrijpen waarin het jodendom en het christendom tot wasdom kwamen. Continue reading “Verloren Oudheid – Het geloof van de Mandeeërs”

Esarhaddon (7) – Nalatenschap

Onder Esarhaddon’s heerschappij (681-669 v. Chr.) bereikte het Assyrische Rijk zijn grootste omvang. Esarhaddon consolideerde het Assyrische gezag over Mesopotamië en de Levantpacificeerde de nomadenstammen in Anatolië en Iran en versloeg aartsrivaal Egypte. Bovendien had hij de erfopvolging goed geregeld, waardoor de troonswisseling voor het eerst sinds ruim een halve eeuw probleemloos verliep. De zeventienjarige Ashurbanipal werd koning van Assyrië, zijn iets oudere broer Shamas-shum-ukin werd koning van Babylonië. De vloek van Sargon leek te zijn afgewend. Het zag ernaar uit dat het Assyrische Rijk een glansrijke toekomst tegemoet zou gaan. Je voelt vast al wel aan waar dit naartoe gaat… Continue reading “Esarhaddon (7) – Nalatenschap”

Esarhaddon (6) – De verovering van Egypte

Het is 671 v. Chr. Een lange stoet Assyriërs trekt over de duinen van de Sinaïwoestijn. De brandende zon staat bovenaan de hemel. Het woestijnzand reikt zover het oog kan zien. Onder het woestijnzand liggen giftige slangen verscholen die elk moment kunnen toeslaan. De muizen en sprinkhanen die ‘s nachts de voedselvoorraad aanvreten zijn met geen geweld tegen te houden. De Assyriërs zijn aan de goden overgeleverd. Enkel het vooruitzicht weldra de paradijselijke Nijldelta te zullen bereiken en Egyptische schatkamers te zullen plunderen houdt hen op de been. Continue reading “Esarhaddon (6) – De verovering van Egypte”

Esarhaddon (5) – Het Troonopvolgingsverdrag

Het is 672 v. Chr. Esarhaddon is ziek. Al zijn gewrichten doen pijn en door een hevige koorts is hij aan bed gekluisterd. Koude rillingen lopen over zijn rug, zijn ogen zien rood en zijn huid zit onder de blaren. Zijn eetlust is hij ook verloren. Esarhaddon heeft wel vaker last gehad van deze ziekte. Meestal slaat deze ziekte in korte tijd zeer hevig toe, waarna de symptomen weer enkele maanden achterwege blijven. De beste artsen van het land hebben hem al onderzocht, maar geen van hen kan een diagnose stellen. Een ziekte als deze hebben ze nog nooit gezien. Esarhaddon is radeloos. Hij weet dat hij niet lang meer te leven heeft. Continue reading “Esarhaddon (5) – Het Troonopvolgingsverdrag”

Esarhaddon (4) – Abdi-Milkuti, koning van Sidon

Het is 676 v. Chr. Voor de kust van Cyprus wordt een drenkeling uit het water gevist. De drenkeling wordt aan boord gebracht van een Fenicische bireem bemand door Assyrische soldaten. Dezelfde bireem die even daarvoor zijn eigen schip tot zinken heeft gebracht. De drenkeling weet wat hem te wachten staat. De Assyrische soldaten zullen hem voor de troon van Esarhaddon voeren, waar hij onder toeziend oog van de koning zal worden onthoofd. De naam van deze drenkeling is Abdi-Milkuti. Continue reading “Esarhaddon (4) – Abdi-Milkuti, koning van Sidon”